รู้หรือไม่ว่า กลุ่มเยาวชนอายุ 15–24 ปี มีความเครียดสูงจากทุกเรื่องราวของชีวิต เสี่ยงซึมเศร้า และถึงขั้นพยายามฆ่าตัวตายมากกว่า 30,000 คน (ข้อมูลจากสถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล และสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ) ทั้งจากปัญหาการเรียน ความสัมพันธ์กับคนในครอบครัว เพื่อน คนรัก รวมไปถึงปัญหาเศรษฐกิจที่เกิดขึ้นกับหลายครอบครัว ซึ่งเด็กและเยาวชนได้รับผลกระทบอย่างแน่นอน
อย่างไรก็ดี เด็กและเยาวชนเป็นกำลังสำคัญของครอบครัวและสังคมในอนาคต ดังนั้น ทุกฝ่ายจึงต้องร่วมมือกันดูแล โดยเฉพาะสถาบันครอบครัวที่เป็นเหมือนเกราะป้องกันด่านแรก มี 10 แนวทางคำแนะนำ ที่จะช่วยดูแลเด็กและเยาวชนของเรา เพื่อสร้างครอบครัวอบอุ่น ความสัมพันธ์ดี เสริมแกร่งจิตใจ และช่วยให้เผชิญหน้ากับทุกปัญหาได้อย่างมีสติ เป็นการสร้างภูมิคุ้มกันทางสังคมให้กับเยาวชน
10 วิธีประกอบด้วย
- ไม่ขุดคุ้ยเรื่องเก่ามาพูด หรือเปรียบเทียบกับลูกคนอื่น
- พูดคุย รับฟัง เป็นที่ปรึกษาที่ดี อย่าพูดอยู่ฝ่ายเดียว
- พ่อแม่ควรใช้เหตุผลมากกว่าอารมณ์
- แสดงความรักเป็นประจำ ทั้งคำพูดและการกระทำ
- ให้ลูกตัดสินใจด้วยตัวเอง แม้จะผิดพลาดบ้าง แต่ไม่ทิ้งขว้าง คอยชี้ผิดชี้ถูก เป็นแบบอย่างที่ดี
- ชื่นชมและให้รางวัลเมื่อลูกทำดี สร้างกำลังใจด้วยการแสดงออกว่าพ่อแม่ภาคภูมิใจในตัวลูกมากแค่ไหน
- สนับสนุนลูกให้ทำสิ่งที่ชอบ ไม่มองเป็นเรื่องไร้สาระ และยอมรับในสิ่งที่ลูกเป็น
- ใช้เวลาและให้เวลากับลูก ได้ทำในสิ่งที่ชอบ เช่น ฟังเพลงที่ลูกชอบ โดยไม่วิจารณ์ด้วยอคติหรือคำพูดให้เสียหาย เพราะเสียงเพลงสามารถบอกถึงอารมณ์ ความรู้สึก ความนึกคิด และตัวตนในเวลานั้นได้
- ยอมรับและขอโทษเมื่อตัวเองเป็นฝ่ายผิด เพื่อสร้างความเคารพซึ่งกันและกัน
- ติดตาม ดูแล และให้ความอบอุ่นกับลูกอย่างสม่ำเสมอ
ทั้ง 10 วิธีนี้ไม่ง่าย แต่ก็ไม่ยากเกินไป หากพ่อแม่และผู้ปกครองรักลูกหลานมากพอ และร่วมกันทำให้ครอบครัวเป็นพื้นที่ปลอดภัย เป็นสถานที่สร้างความสัมพันธ์ที่ดี และเสริมภูมิคุ้มกันทางสังคมให้กับเด็กๆ เพื่อให้เขาพร้อมและแข็งแกร่งเมื่อต้องออกไปใช้ชีวิตข้างนอก
สิ่งสำคัญที่สุดคือ เป็นมากกว่าพ่อแม่ แต่เป็นเพื่อนด้วย “หัวเราะและร้องไห้ไปกับเขาทุกครั้ง” ให้เด็กๆ ไว้วางใจและเปิดใจคุยเสมอ ในวันที่มีปัญหาชีวิตโถมเข้าใส่ เพื่อช่วยกันแก้ไขก่อนจะสายเกินไป
ข้อมูล : กรมอนามัย
