หลายพื้นที่ของประเทศไทยโดยเฉพาะในภาคใต้มีฝนตกหนักอย่างต่อเนื่อง ทำให้เกิดน้ำท่วมฉับพลันและน้ำป่าไหลหลาก ซึ่งในพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบจากน้ำท่วม อาจเสี่ยงต่อโรคและภัยสุขภาพที่มากับน้ำท่วม ดังนี้
- กลุ่มโรคระบบทางเดินหายใจ คือ โรคไข้หวัดใหญ่ อาการ: ไอ คัดจมูก น้ำมูก เจ็บคอ ไข้สูงนานเกิน 7 วัน ป้องกันด้วยการรักษาสุขอนามัย เว้นระยะห่าง ปิดปากเวลาไอ/จาม และโรคปอดบวม
- กลุ่มโรคติดต่อทางอาหารและน้ำ คือ โรคอาหารเป็นพิษและโรคอุจจาระร่วง อาการ: ถ่ายเหลว ปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน ไข้ ป้องกัน: ดื่มน้ำสะอาด กินอาหารปรุงสุก ล้างมือก่อนกิน/หลังเข้าห้องน้ำ
- กลุ่มโรคที่มักเกิดตามมากับน้ำท่วม คือ โรคไข้ฉี่หนู อาการ: ไข้สูง ปวดศีรษะ กล้ามเนื้อ ตาแดง เบื่ออาหาร ป้องกัน: เลี่ยงลุยน้ำ ควบคุมแหล่งที่อยู่อาศัยของหนู เช่น กำจัดขยะ โรคตาแดง อาการ: ระคายเคือง ปวดตา น้ำตาไหล ตาแดงอักเสบ ป้องกัน: ล้างมือบ่อย ไม่ขยี้ตา แยกของใช้ โรคไข้เลือดออก อาการ: ไข้สูง 2–7 วัน ปวดเมื่อย จุดแดง คลื่นไส้ ป้องกัน: ทายากันยุง นอนมุ้ง อย่าให้ยุงกัด และโรคน้ำกัดเท้า อาการ: เท้าเปื่อย คัน ผื่นพุพอง แดงบวม ป้องกัน: ใส่รองเท้าบู๊ท เช็ดเท้าให้แห้ง ดูแลบาดแผล
ส่วนภัยสุขภาพและอุบัติเหตุที่ต้องระวัง คือ แมลงหรือสัตว์มีพิษ เช่น งู แมงป่อง ตะขาบ กัด ต่อย เป็นต้น แนะสำรวจรอบบ้านและเสื้อผ้าก่อนสวมใส่ ควรจัดเก็บสิ่งของและเครื่องใช้ต่างๆ อย่างเป็นระเบียบ หากพบเห็นสัตว์มีพิษควรตั้งสติให้ดีและเรียกผู้ชำนาญมาช่วย และควรระวังอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้นในช่วงน้ำท่วม เช่น ไฟดูด พลัดตกน้ำ จมน้ำ รวมถึงบาดแผลจากของมีคม เศษแก้วบาด แผลถลอก และแผลฟกช้ำต่างๆ เป็นต้น ซึ่งอาจติดเชื้อโรคแทรกซ้อน และเป็นสาเหตุทำให้เสียชีวิตได้
สำหรับวิธีป้องกันโรคและภัยสุขภาพที่มากับน้ำท่วมหรือน้ำป่าไหลหลาก สามารถปฏิบัติได้โดย
- ไม่ทิ้งขยะทุกชนิด หรือขับถ่ายของเสียลงน้ำท่วมขัง ให้ทิ้งขยะหรือสิ่งปฏิกูลลงในถุงพลาสติกและมัดปากถุงให้แน่นแล้วเก็บไว้ในที่แห้ง
- ระวังถูกสัตว์มีพิษที่หนีน้ำมากัดต่อยได้
- หากน้ำท่วมขังกระเด็นเข้าตาหรือมีฝุ่นละอองเข้าไปในตาให้ใช้น้ำสะอาดล้างหน้าและดวงตาให้สะอาด
- รับประทานอาหารที่ปรุงสุก ร้อน สะอาด เพื่อป้องกันโรคอาหารเป็นพิษและโรคอุจจาระร่วง
- หากจำเป็นต้องเดินลุยน้ำเป็นเวลานาน ควรใส่รองเท้าบู๊ททุกครั้ง เพื่อป้องกันโรคที่มักเกิดตามมากับน้ำท่วม รีบทำความสะอาดร่างกายด้วยน้ำสะอาดและเช็ดให้แห้งทันที
- ตัดไฟฟ้าในบ้าน ถอดปลั๊กอุปกรณ์ไฟฟ้า สับคัทเอาต์เพื่อตัดไฟ ป้องกันไฟฟ้ารั่ว ไฟฟ้าดูด
- เก็บกวาดขยะ วัตถุที่แหลมคม ตะปู ในบริเวณพื้นบ้าน และทางเดินอย่างสม่ำเสมอ
- ระมัดระวัง ดูแลเด็กอย่างใกล้ชิด อย่าให้เล่นน้ำ เพราะอาจพลัดตกจมน้ำได้
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่สายด่วนกรมควบคุมโรค โทร. 1422
ข้อมูล: กลุ่มโรคติดต่อ กระทรวงสาธารณสุข