เมื่อความโลภท่วมท้นใจ วิจารณญาณก็ขาดหาย

มีหมู่บ้านแห่งหนึ่ง ชาวบ้านทําสวนผลไม้ รายได้ก็ดีพอสมควร เพราะว่าผลไม้มีราคา ชาวบ้านเรียกว่า “พออยู่พอกิน” เป็นหมู่บ้านไม่ไกลจากภูเขา มีป่าอุดมสมบูรณ์มาก ในป่ามีลิงอยู่ หลายฝูงเลย แต่ก่อนชาวบ้านไม่ได้สนใจอะไรกับลิงฝูงนี้ เรียกว่าต่างคนต่างอยู่ ลิงก็ไม่ได้มากวนชาวบ้านเพราะว่าอาหารในป่าก็เยอะ

วันหนึ่งมีพ่อค้าคนนึงเข้ามาในหมู่บ้าน แล้วก็ประกาศรับซื้อลิง ตัวละ 5,000 บาท ชาวบ้านประหลาดใจมาก เพราะไม่คิดว่าลิงจะมีค่าถึงขนาดนี้ คิดว่าพ่อค้าเสียสติหรือเปล่า ส่วนใหญ่ก็ไม่มีใครสนใจ แต่ว่ามีชาวบ้านบางคนอยากจะลองดู ก็เลยจับลิงมาขายให้กับพ่อค้า บอกว่าพ่อค้าจ่ายจริง 5,000 บาท คนที่จับได้ก็เรียกว่ายิ้มเลย ไม่กี่วันต่อมาพ่อค้าก็ประกาศว่า จะเพิ่มราคาลิงตัวละ 10,000 บาท บอกว่าเป็นที่ต้องการของตลาดมาก ชาวบ้านก็เริ่มเชื่อ ก็พากันเข้าป่าไปจับลิงมา เอามาขาย ก็ได้เงิน 10,000 บาท 

ไม่กี่วันต่อมา พ่อค้าก็บอก จะเพิ่มราคาลิงเป็นตัวละ 50,000 บาท ชาวบ้านแตกตื่นกันใหญ่เลย พากันเข้าป่าไปหาลิง จากที่เคยทําสวนก็ทิ้งสวนไปเลยนะ ไปเข้าป่าตามหาลิงตามจับลิง แต่ก่อนแค่จับได้ตัวเดียวก็พอแล้ว คราวนี้ตัวเดียวไม่พอนะจับกันคนละหลายตัวเลย บางคนก็ 4-5 ตัว บางคนก็ 7-8 ตัว เอามาขาย ได้เงินไปตัวละ 50,000 บาท บางคนได้เป็นแสนเลยนะเพราะว่า จับหลายตัว

ชาวบ้านมีความสุขมากเลย ไม่คิดว่าโชคลาภจะมาถึง แต่เนื่องจากจับกันเยอะมาก ลิงในป่าก็แทบจะไม่เหลือเลย พอลิงเริ่มขาดแคลน พ่อค้าก็เลยประกาศว่าจะเพิ่มราคาเป็น 100,000 บาท แต่ว่ายังไม่ซื้อช่วงนี้นะ เพราะว่าจะต้องกลับไปทําธุระที่บ้าน กลับมาแล้วใครจับลิงได้เอามาขายได้เลย จะจ่ายตัวละแสน 

ตอนนี้ชาวบ้านก็พยายามเข้าป่าหาลิง แต่หาไม่เจอสักตัวเลย เพราะว่าลิงถูกจับหมดแล้ว อยู่ในกรงของพ่อค้า ซึ่งตอนนั้นก็ฝากให้ลูกน้องเฝ้ากรงเอาไว้ ชาวบ้านอยากได้เงินมากนะตัวละแสนตัว บังเอิญมีลูกน้องที่เฝ้าลิงมากระซิบบอกชาวบ้านบางคนว่า “ลิงในกรงนะ ถ้าอยากได้ฉันขายตัวละ 70,000 บาท” แล้วพอเจ้านายมาก็ใครเอาลิงไปขายให้เจ้านายได้ตัวละแสน กําไร 30,000 เน่าะๆ เลย เอามั้ย?

ชาวบ้านก็เอา เดิมทีลูกน้องก็บอกกระซิบกับชาวบ้านแค่ไม่กี่คนหรอก บอกว่าอย่าไปบอกใครนะเดี๋ยวเจ้านายรู้ แต่ปรากฏว่าข่าวแพร่ไปทั่วหมู่บ้าน ชาวบ้านก็เลยพากันเอาเงิน 70,000บาท ไปซื้อไปเอาลิงมาจากลูกน้องของพ่อค้าบางคนไม่มีเงินถึง 70,000 นะ ก็ไปกู้หนี้ยืมสินมา บางคนเนี่ยต้องการมากกว่า 70,000 อยากได้หลักแสน ก็ต้องจ่าย 1.4 แสนให้ได้ 2 ตัว เพราะถ้าขายจะได้ 2 แสน ไม่มีเงินทําไงก็ไปกู้มาไปยืม พอได้ลิงแล้วก็เตรียมการขาย พอพ่อค้ากลับมาเมื่อไหร่จะขายทันที

ปรากฏว่าพ่อค้าไม่กลับมาเลย ลิงในกรงก็หมดแล้วนะ เพราะชาวบ้านซื้อไปหมด ส่วนลูกน้องก็หายไปด้วย ก็กลายเป็นว่า ชาวบ้านถูกหลอก พ่อค้าได้เงินไปเรียบร้อยจากชาวบ้าน ตัวละ 70,000 บาท ส่วนชาวบ้านหลายคนก็เป็นหนี้เป็นสิน เรือกสวนไร่นาที่เคยดูแลก็เสื่อมโทรม เพราะถูกทิ้งร้างไปนาน กว่าจะรู้ว่าถูกหลอกเรียกว่าหมดตัวกันไป

เรื่องนี้ก็เป็นอุทาหรณ์สอนใจ เพราะว่าวิธีการแบบนี้ ก็ยังใช้ได้อยู่ในทุกวันนี้ เพียงแต่ว่า แทนที่จะซื้อลิงก็อาจจะซื้ออย่างอื่นแทน วิธีนี้มันก็คือ วิธีการปั่นราคานั้นเอง สิ่งที่พ่อค้าคนนี้ทํามันมี 2 อย่างนะ “ทําให้ชาวบ้านตายใจ” โดยทีแรกก็พูดจริงใจ ชาวบ้านก็ตายใจ และกระตุ้นความโลภ เดิมทีก็ 5,000 บาท ชาวบ้านบางคนก็ไม่สนใจแต่พอราคามันถึงหมื่น ก็เริ่มสนใจแล้ว 

พอขยับเป็น 50,000 บาท ความโลภมันก็ครอบงําเลย พอคนเราก็มีความโลภแล้ว มันก็ไม่มีวิจารณญาณแล้ว พอโลภะมันท่วมท้นใจ มันก็ลืมตัว พอลืมตัวก็ไม่มีวิจารณญาณขาดสติ ไม่ได้คิดว่าที่พ่อค้าจะรับซื้อแสนนึงเนี่ยมันจะจริงหรือไม่ ยิ่งตายใจเนี่ยนะ ก็ทําให้ไม่มีการตั้งคําถาม ว่า “ผิดปกติหรือเปล่า หลอกหรือเปล่า” เพราะพอลืมตัวก็ไม่มีการตั้งข้อสงสัยพ่อค้า ปัจจัยสองพอรวมกันได้ “ชาวบ้านก็กลายเป็นเหยื่อทันที” ซึ่งวิธีนี้พวก 18 มงกุฎทุกวันนี้ก็ใช้นะ ไม่ว่าจะเป็น “การปั่นหุ้นที่ราคาถูกถูกให้มันราคาแพง” แล้วคนก็แห่กันไปซื้อ ด้วยความหวังว่าซื้อถูกขายแพงแล้ว “เดี๋ยวเราจะรวย” แต่พอซื้อแพงไปแล้วเนี่ย มันขายไม่ออกนะ หุ้นมันกลายเป็นขยะไป ก็กลายเป็นแมงเม่า แล้วเดี๋ยวนี้ไม่ได้มีแต่หุ้นมีอย่างอื่นเยอะแยะมาหลอกขายให้คนซื้อด้วยหวังว่า จะขายต่อได้ราคาแพงเรียกว่าเก็งกําไร 

จริงๆ ถ้าคนที่มีสติ ก็จะไม่เชื่อนะ แต่พอถูก “ความโลภครอบงํา สติหาย วิจารณญาณก็หมด”ก็ ‘หลงเซ’ ไปกับกลโกง คิดว่าได้ง่ายๆ สุดท้ายก็หมดเนื้อหมดตัว เป็นมาทุกยุคทุกสมัย ทุกวันนี้ก็ยังมีอยู่ โดยเฉพาะเดี๋ยวนี้คนเรามีโทรศัพท์มือถือ โซเชียลมีเดียก็ช่วยปั่น 

ต้องระวังมากกับความโลภในใจเรา ที่เกิดขึ้นจากการที่เขามาหลอก มาทําให้ตายใจ และทุกวันนี้ถ้าคนเราไม่เท่าทันนะ ขายวิจารณญาณปล่อยให้ความโลภครอบงํา ก็จะพลาดท่าเสียที ก็มีอย่างนี้แบบนี้ปีแล้วปีเล่า อนาคตก็คงจะมีอย่างนี้อีกเพราะคนเราไม่รู้ทันความโลภ ก็เลยถูกหลอกได้ง่ายๆ

ถอดความจากธรรมะเทศนาของ พระอธิการไพศาล วิสาโล (วงศ์วรวิสิทธิ์) เจ้าอาวาสวัดป่าสุคะโต เรื่อง ถูกหลอกเพราะความโลภ https://www.youtube.com/watch?v=lI1yYSRDRBc